Χαλκίδα, Εκδηλώσεις, Δρομολόγια, ΚΤΕΛ, ΟΣΕ, Πληροφορίες Χαλκίδα, Εκδηλώσεις, Δρομολόγια, ΚΤΕΛ, ΟΣΕ, Πληροφορίες
Ο θυμός, η οργή, η επιθετικότητα είναι μία συνηθισμένη αντίδραση από τα παιδία στην παιδική ηλικία. Ανάλογα με τα ηλικιακά χαρακτηριστικά του παιδιού, αντιδρά και ανάλογα.
Ως βρέφος χρησιμοποιεί το κλάμα. Μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής εκδηλώνει εκρήξεις οργής, κατά τις οποίες η επιθετικότητα στρέφεται κυρίως στον εαυτό του (πέφτει στο πάτωμα, τσιρίζοντας, χτυπώντας τα χέρια και τα πόδια του). Αργότερα, από την ηλικία των δύο με τριών ετών η επιθετικότητα εκφράζεται προς τα αντικείμενα και τους ανθρώπους γύρω του. Τα μεγαλύτερα παιδιά που έχουν αποκτήσει ικανό αυτοέλεγχο χρησιμοποιούν περισσότερο ύβρεις και απειλές και λιγότερο σωματική βία.
Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα φτάνει όμως να μην ξεφεύγει από τον έλεγχο του παιδιού και των γονιών. Τα ξέσπασμα θυμού είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο στα παιδία, από την νηπιακή ηλικία μέχρι την εφηβεία αλλά και μέχρι την ενηλικίωση. Μην πανικοβληθείτε, είναι μία συνηθισμένη συμπεριφορά όταν ματαιώνονται τις πιο πολλές φορές οι επιθυμίες τους.
Οι κρίσεις θυμού είναι τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα, απογοήτευσης κάθε φορά που ‘δεν γίνεται το δικό του’. Κάθε φορά που οι γονείς αρνιόνται μία επιθυμία στο παιδί, το παιδί αμέσως αντιδρά με φωνές, κραυγές και γοερό κλάμα. Επίσης, τα παιδιά μαθαίνουν πολύ νωρίς ότι αν συμπεριφέρονται επιθετικά εξασφαλίζουν κάποιο επιθυμητό αποτέλεσμα. Πολύ εύκολα, επίσης, μιμούνται επιθετικές συμπεριφορές τόσο των ενηλίκων όσο και των συνομήλικων τους αλλά επηρεάζονται και πολλή συχνά από βίαια παιχνίδια ή από ταινίες που βλέπουν στην τηλεόραση.
Το παιδί δεν έχει όμως πάντα ξεσπάσματα θυμού γιατί δεν πραγματοποιήθηκε μία επιθυμία του αλλά, επειδή το παιδί έχει ελάχιστους τρόπους να εκδηλώσει τα συναισθήματα του (προπαντός στην νηπιακή ηλικία). Έτσι το παιδί που ακόμη δεν έχει τον τρόπο να εκφραστή λεκτικά, αγανακτεί πιο εύκολα διαπραγματεύεται έντονα, και με αγένεια. Επίσης το μικρό παιδί που ακόμη δεν έχει την αίσθηση του χρόνου, η λέξει «όχι τώρα» στο μυαλό του σημαίνει «ποτέ» με αποτέλεσμα να νομίζει πώς αυτό που ζητά δεν θα γίνει ποτέ.
Σημαντικό είναι να καταλάβετε ότι το παιδί έχει δικαίωμα στο να νιώθει θυμό, αλλά ο στόχος κάθε γονιού είναι να μην αφήνει το παιδί να φτάσει σε αυτό το σημείο. H διαχείριση του θυμού πρέπει να γίνεται με θετικό και εποικοδομητικό τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται μία ομαλή και ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή
Τα παιδία δεν είναι όπως τους ενήλικες που μπορούν να διαχειριστούν τον θυμό με την λογική, ιδιαίτερα τα μικρά παιδία δεν είναι πάντα κατάλληλα να κάνουν αυτό, αφού δεν γνωρίζουν την διαφορά των συναισθημάτων με την λογική.
Τα ξεσπάσματα θυμού δεν είναι πάντα προσχεδιασμένα από τα παιδία, και το παιδί δεν προσπαθεί να σας εκμεταλλευτεί. Μπορεί όμως να το κάνει καθώς δοκιμάζει τις δυνάμεις του αλλά και τα όρια σας. Σε τέτοιες στιγμές οι γονείς δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν και δυστυχώς πολλές φορές νιώθουν ντροπή ότι τους ‘ακούει η γειτονία’ ή όταν έχει άλλους μπροστά. Τα όρια που βάζετε στα παιδία σας είναι αυτά που θα το κάνουν να διαχειρίζεται τον θυμό του.
Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι να διαπραγματευτείτε προσανατολίζοντας το παιδί από την παράλογη, απαίτηση, προς την πιο λογική και εφικτή. Αν όμως δείτε πως δεν γίνεται τίποτα απλός αφήστε το να ξεσπάσει. Σημαντικό είναι όμως να προσέξετε να μην χτυπήσει άρα, απομακρύνετε τον σε πιο ασφαλή τόπο χωρίς βίαιες κινήσεις, και στην συνέχεια δήξετε του πως το αγνοείται . Υπερπροστατευτικές μητέρες, σε τέτοιες περιπτώσεις δεν πρέπει να νιώθουν ενοχές, και αμέσως να κάντε το χατίρι του παιδιού σας, γιατί το λυπάστε ή για να μην γίνεται ρεζίλι. Μην ξεχνάτε επίσης πώς λόγο της εγωιστικής συμπεριφοράς των παιδιών δεν σκέφτονται τις συνέπειες αυτών που κάνουν και λένε.
Οι αυστηρές ποινές και κυρίως η σωματική τιμωρία έχουν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που αναμένονται. Τα παιδιά που έχουν τιμωρηθεί αυστηρά, κυρίως με ξύλο, εμφανίζουν μακροπρόθεσμα διαταραχές συμπεριφοράς και μεγαλύτερη επιθετικότητα από ό,τι τα παιδιά που είχαν επιεικέστερη μεταχείριση. Η επιθετικότητα γεννά επιθετικότητα και ο γονέας-τιμωρός αποτελεί πρότυπο για μίμηση.
Σαν γονείς έχετε την ευθύνη να προλαμβάνετε τις κρίσης θυμού, και να μην αφήσετε τον θυμό να ελέγχει το παιδί σας. Πρέπει να προσπαθήστε να κάνετε το παιδί να ελέγχει τον θυμό του και όχι ο θυμός να ελέγχει το παιδί.
Όπως με τους ενήλικες, έτσι και εσείς σαν γονείς πρέπει να βοηθήσετε το παιδί σας να καταλάβει γιατί θυμώνει. Με αυτό τον τρόπο, όταν το παιδί σας εξηγήσει γιατί θυμώνει αφενός θα ηρεμήσει αφού θα μιλήσει για τον θυμό του και αφετέρος, θα νιώθει και χαρούμενο αφού οι γονείς τους έχουν καταλάβει τους λόγους που θύμωσε.
Αν ο εκνευρισμός του παιδιού έχει περάσει τα όρια, σταματήστε το άμεσα και στείλτε το στο δωμάτιό του (αν είναι ασφαλές) για να ηρεμήσει. Αργότερα, όταν θα έχει ηρεμήσει, αφιερώστε όσο χρόνο χρειάζεται για να του εξηγήσετε με ακρίβεια τι έκανε και για ποιο λόγο δεν εγκρίνετε τέτοιες πράξεις και συμπεριφορές. Μην ξεχνάτε, πως αν δήξετε στο παιδί σας την δική σας αποφασιστικότητα, το παιδί θα νιώθει πιο ασφαλής και θα αποδεχτεί την τιμωρία ή αυτά που του λέτε θα γίνουν αποδεχτές από το παιδί αφού θα γνωρίζει πώς δεν υπάρχει τρόπος να διαπραγματευτή. Όσο πιο συγκεκριμένοι και ξεκάθαροι είστε στο τι του ζητάτε, τόσο λιγότερα περιθώρια αντίδρασης και αντίρρησης του αφήνετε.
Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει ένα σχέδιο ελέγχου του θυμού του. Μπορείτε σε κάποια στιγμή όταν το παιδί σας είναι ήρεμο ή σε κάποια οικογενειακή εκδρομή, να συζητήστε μαζί του για το θυμό. Μπορείτε μαζί με το παιδί να του προτείνεται τι θα κάνει, κάθε φορά που θυμώνει, π.χ να ακούει μουσική, να πηγαίνει έξω για να παίξει ή να κάνει ένα ντους. Καλό είναι το ίδιο το παιδί να καταγράψει τις ιδέες του, και να τις τοποθετήσει σε ένα εμφανές σημείο, και κάθε φορά που τις υλοποιεί να του λέτε μπράβο που τα κατάφερε.
Επίσης μπορείτε να φέρεται αντιμέτωπο το παιδί σας με τις φυσικές συνέπειες των πράξεων του. Αν για παράδειγμα, το παιδί σας την ώρα που παίζει με τα αδέρφια η φίλους του αρχίζει να χτυπά τα άλλα παιδία, απομακρύνετε τον από το χώρο του παιχνιδιού, καθίστε μαζί του βλέποντας τα άλλα παιδία που συνεχίζουν το παιχνίδι τους και εξηγήστε στο παιδί σας ότι θα μπορέσει να παίξει ξανά με τα άλλα παιδία μόνο όταν θα είναι έτοιμο να παίξει χωρίς να χτυπάει. Αν τη μία φορά το απομακρύνετε από το παιχνίδι ενώ την άλλη το αφήνετε να παίζει κάνοντάς του απλά μια παρατήρηση, δε θα έχετε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Θα πρέπει να επιλέξετε μια συγκεκριμένη αντιμετώπιση για τις αναποτελεσματικές του συμπεριφορές, την οποία καλό είναι να εφαρμόζετε κάθε φορά.
Κάποιες μικρές συμβουλές
- Παρατηρήστε πότε συμβαίνουν
- Προσανατολίστε το παιδί σε κάτι που το ευχαριστεί
- Κάντε συμφωνία μαζί του, ΑΛΛΑ αποφύγετε τους εκβιασμούς
- Μην καταρρέετε γιατί η δική σας συμπεριφορά αντανακλά στην δική του συμπεριφορά
- Βοηθείστε το παιδί σας να καταλάβουν τις λάθος συμπεριφορές
- Ο αρνητικός και απαισιόδοξος τρόπος πού έχουν οι γονείς στην καθημερινότητα τους προκαλούν θυμό και δεν αφήνουν τα παιδία τους να σκέφτονται θετικά.
- Προσπαθήστε την ώρα του θυμού να κάνετε τα παιδία να σκεφτούν τι πραγματικά θέλουν έτσι θα τους αποσπάσετε την προσοχή από το θυμό στην επιθυμία.
- Πέστε στο παιδί πώς αν ηρεμήσει, σταματήσει να φωνάζει θα μπορείτε να το συζητήσετε και να βρείτε μαζί μία λύση.
- Βοηθήστε τον να ανακάλυψη τρόπους να εκφράζετε όταν θυμώνει αντί να χτυπά άλλα άτομα ή να σπάζει αντικείμενα. Π.χ γεμίστε μία μαξιλαροθήκη με πούπουλα και όταν το παιδί θυμώνει αφήστε το να την χτυπάει. Έτσι του δείχνουμε πως δεν πρέπει χτυπάμε κανένα άτομο αλλά ούτε να σπάζουμε αντικείμενα.
- Ο θυμός και ο εκνευρισμός από του γονείς μπορεί να το μιμηθεί το παιδί.
- Προσπαθήστε να εξηγήσετε τις συνέπειες που έχει η συμπεριφορά τους προς εσάς. Π.χ μπορείτε να πείτε στο παιδί σας πώς με αυτή του την συμπεριφορά σας πληγώνεις.
- Μην ανταποκρίνεστε στο δικό του θυμό με τον δικό σας γιατί με αυτό του δείχνετε πώς είναι εντάξει να θυμώνει.
- Θέστε ως κανόνα στο σπίτι « ότι οι διαφορές και τα προβλήματα πάντα λύνονται όταν ηρεμήσουμε και είμαστε έτοιμη να συζητήσουμε το θέμα που μας θύμωσε»
- Δώστε την ευκαιρία στο παιδί σας να περνά αρκετές ώρες στο παιχνίδι στα πάρκα όπου μπορεί να τρέξει και να παίξει έντονα, για να μπορεί να διοχετεύσει την ενέργεια του σε ευχάριστες δραστηριότητες αντί σε θυμό και τσακωμούς.
- Πρέπει να βοηθήσετε το παιδί σας να μάθει πως τα συναισθήματα θυμού, είναι φυσιολογικά αλλά υπάρχουν αποδεκτοί και μη αποδεκτοί τρόποι αντιμετώπισης τους.
Γράφει η Ζωή Μάγου Ψυχοθεραπεύτρια/Κοινωνιολόγος
(Λάρνακα & Λευκωσία)
Τηλ: 97799762
email: Zoe.magou@gmail.com
